Ở tuổi 15, Mia Thermopolis (Anne Hathaway) sống cùng với người mẹ góa phụ Helen (Caroline Goodall) cùng với con mèo Louie Béo trong một trạm cải tạo cứu hỏa San Francisco. Mia là cô nữ sinh vụng về, chậm chạp với mái tóc xù bông và đôi kính mắt cú to trên mặt, cô sợ phải nói trước nhiều người, và thường muốn được vô hình. Cô đã phải lòng Josh Bryant (Erik von Detten), nhưng thường xuyên bị anh ta và bạn gái Lana Thomas (Mandy Moore), đội trưởng đội cổ vũ, chế giễu. Ở trường học, cô chỉ có hai người bạn, cả hai đều không nổi tiếng, là Lilly (Heather Matarazzo) và anh trai của Lilly - Michael (Robert Schwartzman) - người đã phải lòng Mia, còn lại hầu như chẳng mấy ai quan tâm đến một cô gái nghịch ngợm, đôi phần luộm thuộm như cô bé. Cuộc sống của cô không có gì đặc biệt và sẽ cứ mãi như vậy cho đến ngay trước ngày sinh nhật mừng tuổi 16, Mia đột nhiên hay tin bà nội mình - Clarisse Renaldi (Julie Andrews) từ Genovia - một tiểu vương quốc của châu Âu xa xôi đến thăm. Khi Mia đến gặp bà tại dinh thự lớn (sau này được tiết lộ là lãnh sự quán của Genovia), Clarisse tiết lộ bà là nữ hoàng lãnh đạo vương quốc Genovia và người cha quá cố của Mia (René Auberjonois) là Hoàng tử kế vị của Genovia. Mia choáng váng khi biết cô là cháu gái duy nhất của nữ hoàng - công chúa Amelia Mignonette Thermopolis Renaldi, người kế vị ngai vàng trị vì Genovia. Quá kinh ngạc trước điều bất ngờ này, Mia chạy về nhà và giận dữ đối mặt với mẹ của mình, người giải thích cô đã lên kế hoạch cho Mia biết vào ngày sinh nhật thứ 18 của con gái, nhưng cái chết của cha cô đã buộc phải giải quyết vấn đề theo cách này. Nữ hoàng Clarisse ghé thăm và giải thích rằng nếu Mia từ chối ngai vàng, Genovia sẽ không có người cai trị mà thay vào đó một nam tước và phu nhân của hắn sẽ lên nắm quyền. Helen thuyết phục Mia, lúc đó đang do dự, tham gia vào các bài học công chúa với Nữ hoàng, nói với cô rằng cô không phải đưa ra quyết định của mình cho đến khi vũ hội mừng Ngày Độc lập Genovia diễn ra sắp tới. Mia được trang điểm và thay đổi kiểu tóc để trở nên quyến rũ hơn, được sử dụng xe limousine và vệ sĩ (người đứng đầu an ninh của Nữ hoàng, Joe (Héctor Elizondo)). Điều này và sự vắng mặt thường xuyên của Mia cho những bài học khiến Lilly nghi ngờ và ghen tị, cô cáo buộc rằng Mia đang cố gắng để trở nên giống như những cô gái nổi tiếng. Mia buồn bã và cuối cùng nói với Lilly tất cả mọi thứ và bắt cô giữ bí mật. Tuy nhiên, tờ San Francisco Chronicle đã biết rằng Mia là Công chúa kế vị của Genovia sau khi thợ làm tóc hoàng gia Paolo (Larry Miller) phá vỡ thỏa thuận giữ bí mật (để mọi người biết rằng chính anh ta đã làm Mia trở nên xinh đẹp), gây ra sự hỗn loạn về phía báo chí và sự phổ biến bất thình lình ở trường cho Mia. Vì khao khát sự nổi tiếng, nhiều bạn cùng lớp của cô bịp bợm nói rằng họ là bạn thân của công chúa với cánh phóng viên, kể cả Lana. Tại bữa ăn tối với nhà nước, Mia tỏ ra lúng túng, vụng về, làm đối thủ cạnh tranh ngôi vị với cô rất đắc ý. Tuy nhiên, đó không hẳn là điều tồi tệ, vì tình huống đó đã làm một nhà ngoại giao luôn tỏ vẻ nghiêm trọng phải bật cười, và Nữ hoàng nói với Mia ngày hôm sau rằng bà thấy nó rất hài hước. Sau khi quyết định đã đến lúc hai người nên phát triển mối quan hệ giữa bà nội và cháu gái, Nữ hoàng đưa cô đi chơi ở Musée Mécanique, một khu giải trí. Buổi đi chơi vui vẻ kết thúc thảm họa khi xe của Mia ngưng lại trên đồi rồi tụt xuống, đâm vào một chiếc xe cáp, nhưng Nữ hoàng Clarisse đã cứu vãn tình thế bằng cách bổ nhiệm nhân viên cảnh sát và tài xế xe điện ở đó cấp bậc Genovia Chủ nhân của tước bậc Hoa hồng (chức vị mà bà đã nghĩ ra ngay lúc đó), tâng bốc họ để Mia không bị phạt. Mia thấy được điều này và rất ấn tượng với bà của mình. Sau đó, Mia rất vui mừng khi Josh Bryant mời cô đến một bữa tiệc bãi biển, nhưng điều đó làm Lilly và Michael bị tổn thương, vì cô đã lỡ hẹn với họ. Mọi thứ trở nên tồi tệ khi cánh nhà báo đến, được thông báo bởi Lana. Josh lợi dụng Mia để có được mười lăm phút nổi tiếng bằng cách công khai hôn cô, trong khi Lana lừa Mia thay đồ trong một cái lều, kéo nó xuống khi các paparazzi đến nơi, cho họ một bức ảnh tai tiếng của Mia trong chiếc khăn tắm. Những bức ảnh xuất hiện trên báo lá cải ngày hôm sau, làm Nữ hoàng Clarisse rất tức giận với Mia. Mia, bị bẽ mặt, nói với Clarisse rằng cô sẽ từ bỏ ngai vàng, cảm thấy cô chưa sẵn sàng để trở thành một công chúa thực thụ. Joe sau đó nhắc nhở Nữ hoàng rằng mặc dù Mia là một công chúa, cô vẫn là một cô thiếu niên, và là cháu gái của bà. Trở lại trường học, Mia nối lại tình bạn của cô với Lilly và Michael bằng cách mời họ đến vũ hội mừng Ngày Độc lập Genovia và trả thù Josh bằng cách đánh một quả bóng chày vào háng anh ta trong lớp học thể dục. Cuối cùng cô đứng lên chống lại Lana để bảo vệ Jeremiah (Patrick Flueger), người mà Lana đang chế nhạo, bằng cách bôi kem vào trang phục cổ vũ của Lana và tuyên bố rằng, trong khi Mia luôn có cơ hội phát triển bản thân thì Lana sẽ luôn là một kẻ xuẩn ngốc. Các giáo viên cũng không can thiệp, vì biết rõ rằng Lana đáng bị như vậy. Trong khi Lilly vui mừng trước viễn cảnh tham dự một vũ hội hoàng gia, Michael, đau khổ trước tình cảm của Mia dành cho Josh, từ chối cô ấy. Clarisse xin lỗi Mia vì đã tức giận với cô về vụ việc trên bãi biển, và nói rằng cô phải thông báo công khai quyết định từ bỏ việc trở thành công chúa của Genovia. Mia, sợ hãi với trách nhiệm lớn lao này đặt lên cô, lập kế hoạch chạy trốn. Tuy nhiên, khi cô tìm thấy một lá thư từ người cha quá cố của mình, những lời cảm động của ông khiến cô thay đổi ý định, và cô tìm đường đến vũ hội. Xe của Mia hỏng giữa trời mưa, nhưng cô được cứu bởi Joe, người đã nghi ngờ cô sẽ chạy trốn. Khi họ đến nơi, Mia, ướt đẫm và tóc chưa chải, tuyên bố rằng cô chấp nhận vai trò của mình là Công chúa của Genovia. Sau khi thay một chiếc váy đầm sang trọng, Mia đi cùng Clarisse đến phòng khiêu vũ, nơi cô chính thức được giới thiệu và mời nhảy. Michael, chấp nhận món quà xin lỗi từ Mia (một chiếc bánh pizza với kẹo viên sô cô la nhiều màu M&M' được đặt ở trên một cách khéo léo ghép thành dòng chữ Xin lỗi), đến vũ hội, và sau một điệu nhảy, họ đi về phía vườn. Mia thú nhận tình cảm của cô với anh, nói rằng ngay cả khi cô liên tục bị trêu chọc và xấu hổ ở trường, Michael thích cô vì chính con người cô. Mia chia sẻ nụ hôn với Michael, trong khi Clarisse và Joe đang nắm tay nhau. Trong cảnh cuối cùng, Mia ở trên một chiếc máy bay riêng với Louie Béo, viết vào nhật ký của cô, giải thích rằng cô đang di chuyển cùng mẹ đến Genovia, và rồi cung điện hoàng gia và cảnh quan tuyệt đẹp hiện ra phía dưới.
Bình luận phim Nhật Ký Công Chúa